• ANEMIA
|
Objawy: osowiałość, brak apetytu,
matowa sierść, słaba kondycja, białe spojówki.
|
Przyczyna: stres, utrata krwi,
pasożyty układu pokarmowego lub skóry, infekcyjna destrukcja płytek
krwi (pierwotniaki), anemia wirusowa, przedawkowanie środka na
odrobaczenie.
|
Postępowanie: stosować regularne
odrobaczanie i właściwą dietę. Wezwać
bezwzględnie
weterynarza.
|
|
|
• BIEGUNKA
|
Objawy: kał półpłynny lub płynny,
osłabienie, przygnębienie, ew. brak apetytu, spadek wagi
|
Przyczyna: zły stan uzębienia,
robaczyce, pasza złej jakości lub proporcji, infekcje
wirusowe/pierwotniaki, stres.
|
Postępowanie: karmienie trawą lub
mieszanką śrut (zbożowych, kukurydzianych z otrębami i siemieniem
lnianym), rozmoczoną do papki. Zmniejszyć dawkę paszy, wykluczyć
lucernę, podawać wodę z elektrolitami w niewielkich ilościach.
Ograniczyć wysiłek fizyczny. Wezwać
weterynarza, ustalić terapię
indywidualną.
|
|
|
• CHOROBY
ROGÓWKI
|
Objawy: łzawienie, przymknięte
powieki, rogówka mętna, często błękitna, zniekształcenia rogówki
|
Przyczyna: owrzodzenie, urazy
mechaniczne, ciała obce w oku, infekcje.
|
Postępowanie: do czasu przybycia
weterynarza przemywać oko letnią wodą, sprawdzić obecność i ewentualnie
ostrożnie usunąć ciała obce. Zabezpieczyć oko przed kurzem, ostrym
światłem, owadami.
|
|
|
• ENTROPIA
|
Objawy: przymykanie oczu, ocieranie
powiek, łzawienie.
|
Przyczyna: pocieranie powiek o
rogówkę; na ogół wada genetyczna, powodująca stałe podrażnienie rogówki.
|
Postępowanie: wskazana korekta
chirurgiczna, u koni młodych stosowanie kropli do oczu.
|
|
|
• GNICIE
STRZAŁKI
|
Objawy: podeszwa bolesna – koń
niespokojny przy czyszczeniu kopyt, smolista wydzielina, kulawizna.
|
Przyczyna: zła pielęgnacja kopyt,
niedokładne lub zbyt rzadkie czyszczenie i rozczyszczanie, wilgotna lub
brudna (odchody, mocz) ściółka, wilgotne lub błotniste padoki i
pastwiska. Gnicie następuje
wskutek rozmnażania się niektórych
bakterii znajdujących się w podłożu. Proces ten
najczęściej rozpoczyna się w częściach zagiętych ściany
rogowej kopyta i w rowku strzałki z powodu zalegania tam nawozu. |
Postępowanie: oczyścić strzałkę z
martwej tkanki, codziennie stosować na podeszwę (wyłącznie!) 10%
roztwór formaliny, dziegieć lub preparaty przeciw gniciu (np. HIPOVET)
wg
wskazań
na
opakowaniu.
Wskazany
kontakt z
weterynarzem. Zadbać o czystość w
stajni, regularnie (codziennie) czyścić kopyta. Niekiedy wskazane kucie
podkową zwartą.
|
|
|
• GRUDA
|
Objawy: w zależności od rodzaju
czynnika wywołującego grudę, jej objawy mogą być różne.
Do najczęściej spotykanych należą:
- obrzmienie i zwilgotnienie skóry na tylnej części pęciny poniżej
stawu pęcinowego (głównie kończyn tylnych);
- w miejscu tym pojawiają się pęcherzyki wypełnione ropą oraz strupy;
- sierść jest zlepiona płynem surowiczym;
- obrzęk i łuszczenie się naskórka.
Miejsce chore bolesne.
|
Przyczyna: jest to stan zapalny
skóry w okolicy stawu pęcinowego, spowodowany trzymaniem konia na
mokrej i brudnej ściółce w stajni, praca na podmokłym terenie,
odmrożeniami, brakiem właściwej pielęgnacji kończyn, a czasem biegunka.
Inną przyczyną wywołania grudy mogą być pasożyty lub urazy mechaniczne
przy pętaniu.
|
Postępowanie: umieszczenie na suchym
podłożu, przemywanie czystą (!) wodą – nie stosować mydła, usuwanie
piasku z pęcin, nakładanie maści na grudę np. Hipovet.
Nie bandażować!
W stanach
ostrych (wysięki) wezwać weterynarza.
|
|
|
• GRYPA
|
Objawy: Suchy, długotrwały kaszel,
wydzielina z nosa rzadka i wodnista, z czasem gęsta, ropna. Wysoka
gorączka, brak apetytu, osowiałość, ogólna słabość.
|
Przyczyna: Wirus rhinopneumonibis
equorum, zakażenie drogą kropelkową i przez wydzieliny śluzówek.
|
Postępowanie: Trzymanie konia zimą w
cieple, bez przeciągów, latem w cieniu. Izolacja od innych koni.
Odpoczynek przez 3 tygodnie. Zapewnić wysokiej jakości paszę i stały
dostęp do wody. W razie wtórnych infekcji bakteryjnych – antybiotyki.
Zalecana dezynfekcja stajni i jej wyposażenia - wirus jest zabijany
przez wysoką temperaturę, światło, detergenty, formalinę. Wezwać
bezwzględnie
weterynarza.
Profilaktyka: szczepienia okresowe,
conajmniej raz w roku.
|
|
|
• GRZYBICA
SKÓRY
|
Objawy: W okolicach zainfekowanych
sierść zmierzwiona, krucha, wypadająca, możliwe liczne ranki.
|
Przyczyna: Grzyby różnych odmian.
|
Postępowanie: Koń chory zaraża przez
ok. 3 tygodnie – należy go na ten czas odizolować i myć codziennie
roztworem jodyny lub szamponami antygrzybiczymi, odpadające włosy i
skórę spalić. Sprzęt myć 3% roztworem halamidu. W razie powiększania
się grzybicy nie robić nic na własną rękę. Wezwać
bezwzględnie
weterynarza.
Profilaktyka: regularne czyszczenie koni
i sprzętu jeździeckiego oraz stajennego. Przypisanie szczotek i sprzętu
do danego konia.
|
|
|
• KAMICA
|
Objawy: brak oddawania moczu
|
Przyczyna:
|
Postępowanie: kolor i konsystencja
moczu nie jest wskaźnikiem stanu zdrowia – za wyjątkiem krwiomoczu,
ropomoczu, moczu brązowego. Wezwać
weterynarza.
|
|
|
• KOLKA
(MORZYSKO)
|
Objawy: zaparcie całkowite lub
oddawanie kału twardego i suchego. Tętno wysokie: 40-100+ razy/min.
Bóle stałe lub okresowe (z przerwami nawet wielodniowymi) o różnym
nasileniu, wzdęcie, bezruch lub sztywne ruchy, pot, osowiałość,
grzebanie kończyną, nieustanne chodzenie, pokładanie się i tarzanie,
skubanie boków, kopanie brzucha, nieprawidłowe (ciągłe) odgłosy pracy
przewodu pokarmowego lub całkowity brak odgłosów. Brak apetytu, nie
pobieranie wody (picie pozorne). Przy bardzo silnym natężeniu bólu koń
klęka, przysiada na zadzie, kładzie się. Koniowi trzeba udzielić
natychmiastowej pomocy: boki należy mocno rozcierać słomą, konia nakryć
kołderką i powoli oprowadzać. Konieczna jest pomoc lekarska. Rzadko
duże powiększenie brzucha.
Stadium końcowe: duszność, silne drgawki, obfite pocenie, zataczanie
się, silne odwodnienie, trudno wyczuwalne, wyraźnie przyspieszone tętno.
|
Przyczyna: zbyt obfite żywienie
paszami treściwymi, zadanie łatwo fermentującej się paszy
przegłodzonemu koniowi po wyczerpującej pracy, zadanie zepsutej paszy,
raptowna zmiana sposobu żywienia, postawienie spoconego konia w
przeciągu. Duża ilość niestrawionego
pokarmu, powodująca blokadę jelita. Kolka może być również wywołana
przez pasożyty bytujące w przewodzie pokarmowym, np.glisty. Problemy z
przewodem pokarmowym: jego rozszerzenie, nadmierna motoryka,
zapalenie ścian. Problemy z otrzewną: naciągnięcie lub zapalenie. Także
niekontrolowane galopy.
|
Postępowanie: objawy kolki są
podobne do objawów wielu innych chorób (m.in. ochwatu, zapalenia
mięśni, jelit, otrzewnej, zatruć).
Kolek jest ok. 35 typów, zależnie od ich przyczyny. Leczenie jest
bardzo zróżnicowane w zależności od typu choroby. Z tych powodów
niedopuszczalne jest podejmowanie leczenia samodzielnie.
Należy
natychmiast wezwać weterynarza, który m.in. obowiązkowo powinien
wykonać badanie rektalne (za wyjątkiem kuców i źrebiąt).
Do czasu przybycia nasłuchiwać odgłosów perystaltyki jelit w celu
śledzenia ich zmian. Ugniatać jamę brzuszną w celu stwierdzenia
bolesności. Oprowadzać stale konia w stępie (zmuszać do ruchu).
Leczenie kolki trwa od 1 do 7 dni. Zastosowanie leczenia
nieodpowiedniego dla danego typu kolki może prowadzić do śmierci
zwierzęcia. Leczenie może polegać na:
- podaniu środków przeciwbólowych (detomidyna, hioscyna, petydyna,
wodnik chloralu itp., także w połączeniu z butorfanolem); działają od
45 minut do 2 godzin. Acetylopromazyna nie zalecana.
- podanie środków poślizgowych, czasem przeczyszczających (olej
mineralny przez sondę nosowo-żołądkową, w ciężkich stanach dokusan
sodowy z wodą), połączone z nawadnianiem.
- podanie leków przeciwskurczowych (nie zaleca się atropiny, dipyryny,
mispamolu)
- podanie elektrolitów i leków przeciwbakteryjnych
- leczenie chirurgiczne poprzedzone intensywnym nawodnieniem; konieczne
zwłaszcza przy kolkach nawracających, zwracaniu płynów przez sondę,
bólach mimo podania środków przeciwbólowych, silnym rozszerzeniu
brzucha, gwałtownych pogorszeniach stanu konia.
Profilaktyka w karmieniu: unikać paszy nieświeżej, suchego ziarna
pęczniejącego, dużych ilości pasz (zwłaszcza soczystych), mączek i pasz
objętościowych drobno ciętych, świeżego siana. Unikać przekarmiania,
stosować karmienie wielokrotne w ciągu dnia, ale małymi ilościami.
Tarnikowanie zębów. Ścisłe przestrzeganie terminów odrobaczania.
|
|
|
• KRWOTOK
TĘTNICZY
|
Objawy: krew pulsująca,
jasnoczerwona.
|
Przyczyna: uraz mechaniczny
|
Postępowanie: ucisnąć miejsce
krwawienia tamponem, docisnąć dłonią, opatrzyć j.w. umocować mocno
bandażem elastycznym, ograniczyć ruch konia do absolutnego minimum. Natychmiast
wezwać weterynarza.
|
|
|
• KRWOTOK
ZWYKŁY
|
Objawy: sączy się wolno ciemna krew.
|
Przyczyna: uraz mechaniczny.
|
Postępowanie: usunąć zabrudzenia
wodą, ew. przemyć okolice rany jodyną, przemyć ranę wodą utlenioną,
założyć tampon z gazy (nie waty) na ranę, ew. nałożyć ligninę na tampon
umocować niezbyt ściśle bandażem elastycznym.
|
|
|
• KULAWIZNA
|
Objawy: schorzenia lub urazy
mechaniczne nóg lub kręgosłupa, stany zapalne mięśni, ścięgien, kopyt,
uszkodzenia stawów, odpryski kostne itd.
|
Przyczyna: nieregularność chodów,
sztywność ruchu, skracanie wykroku, utykanie, „znaczenie” głową
(unoszenie głowy przy stawianiu nogi chorej), bolesność przy stawianiu
nóg. Czasem ciepłota stawów lub kopyt, obrzęki, bolesność przy
dotykaniu nóg. Objawy występują od razu lub po określonym wysiłku, w
ruchu swobodnym lub tylko pod jeźdźcem.
|
Postępowanie: kulawizna może być
objawem chorób układu ruchu, ale też innych układów. Z uwagi na
różnorodność, specyfikę i ogromne zróżnicowanie przyczyn i sposobów
leczenia nieodzowna wydaje się konsultacja weterynaryjna zwłaszcza, że
skutkiem kulawizn mogą być dalsze (i postępujące) inne schorzenia
stawów, ścięgien itd.
Właściciel konia powinien przerwać użytkowanie konia i natychmiast wezwać weterynarza
(wezwanie z opóźnieniem utrudni diagnozowanie). Powinien też
przygotować informacje nt. okoliczności wystąpienia objawów, daty
ostatniego kucia, sposobu użytkowania konia w chwili zauważenia
kulawizny i okresie bezpośrednio wcześniejszym, rodzaju podłoża przy
ostatnich jazdach itp.
Właściciel nie powinien przed diagnostyką weterynaryjną podawać koniowi
leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych oraz – z uwagi na specyfikę i
mnogość przyczyn - nie sugerować weterynarzowi czegokolwiek.
Diagnostyka:
- ocena ruchu konia na twardym podłożu po prostej i okręgu, swobodnie i
ewentualnie pod jeźdźcem
- ocena stanu kończyn i kręgosłupa (bolesność, ciepłota, urazy, w
kopytach: ciała obce)
- próby zginaniowe lub znieczuleniowe
- zdjęcia RTG
|
|
|
• MIĘŚNIOCHWAT
|
Objawy: sztywność mięśni kończyn
tylnych, chwiejny chód, pocenie się, drgawki i skurcze mięśni, b.
ciemny (brązowy, czarny) mocz.
|
Przyczyna: Powstaje
najczęściej u koni dobrze żywionych, które zostały użyte do pracy po
kilku dniowej przerwie i obfitym żywieniu.
Prawdopodobnie
odkładanie się glikogenu w mięśniach, rozkładającego się w kwas mlekowy.
|
Postępowanie: unikać treściwych pasz
przy jednoczesnym braku wysiłku konia, podawać preparaty witaminowe co
dzień. Aby nie
dopuścić do mięśniochwatu, należy zapewnić koniowi codzienny ruch przez
co
najmniej
30
minut, a
jeśli pozostawia się go w stajni, zmniejszyć dawki paszy do połowy. Zaprzestać
ciężkiego
wysiłku.
Całkowicie wyeliminować ziarna,
podawać mesz w niewielkich
ilościach. Zapewnić ciepło (derka), podawać płyny
elektrolitowe. W cięższych, nie
ustępujących przez kilka godzin
przypadkach - wezwać weterynarza.
|
|
|
• NAKOSTNIAK
|
Objawy: zapalenie okostnej i jej
rozrastanie się w formę wypukłości zazwyczaj po wewnętrznej stronie
nogi. Miejscowa ciepłota, czasem kulawizna, obrzęk, ew. stany zapalne
okolic nakostniaka. Wypukłość z czasem twardnieje
|
Przyczyna: uraz mechaniczny,
nadmierny trening konia młodego, wady postawy. Czynnik sprzyjający:
niedobory wapnia, fosforu, witamin A i D
|
Postępowanie: nakostniaki niebolesne
i nie ograniczające ruchu pozostawia się nie leczone. W pozostałych
przypadkach: blistrowanie, przyżeganie, usunięcie chirurgicznie,
terapia kobaltowa. Zdecydowana większość rokowań pomyślna.
|
|
|
• OCHWAT
|
Objawy: rozlegle zapalenie tworzywa
kopytowego, na
ogół występujący na nogach przednich: duża bolesność, obrzęk, trudności
z poruszaniem się, kulawizny, deformacje kopyt, powłóczenie nogami,
przestępowanie z nogi na nogę, podwyższona ciepłota i pulsowanie
chorych nóg, brak apetytu, nadmierne pocenie, rżenie; w skrajnych
przypadkach odpadnięcie kopyta. Trudności
sprawia
mu
cofanie
się,
przy
ruchu
do
przodu
pociąga
nogami,
stojąc
- tylne nogi podciąga pod brzuch; u klaczy
występuje wyciek z dróg rodnych. Ochwacony koń, jeśli tylko ma
możliwość, opiera się o ścianę, aby odciążyć kończyny. |
Przyczyna: pojenie zgrzanego konia,
nadmierne przemęczenie, przeziębienie, postawienie zgrzanego konia w
zimnym pomieszczeniu lub przeciągu, żywienie dużymi ilościami paszy
bogatej w białko (owies, zielonka),
nagła zmiana rodzaju lub gatunku paszy, długotrwała praca na twardym
gruncie., choroby ukł.
pokarmowego. U klaczy po wyźrebieniu – zapalenie wymienia lub
zatrzymanie łożyska.
|
Postępowanie: natychmiast wezwać weterynarza.
Wykluczyć z karmy pokarm wysokoenergetyczny. Chłodzić stale nogi konia
wodą lub lodem z przerwami na krótkie oprowadzanie konia w celu
pobudzenia krążenia. Podawać mesz. Jeśli
koń
jest
podkuty,
należy
go
rozkuć
i
robić
zimne
okłady
na
kopyta. Stosować
zabiegi kowalskie wg
wskazań weterynarza.
W ostrych stanach leczenie długotrwałe,
często z częściowymi tylko
efektami.
|
|
|
• ODPARZENIA
OD
SIODŁA
LUB
POPRĘGU
|
Objawy: krwawiące, źle gojące się
otarcia i podrażnienia skóry w miejscu nacisku.
|
Przyczyna: nadmierny nacisk lub
tarcie siodła o skórę, źle dobrane siodło, wadliwe siodłanie „pod
włos”, podwinięty potnik, brud pod siodłem/popręgiem.
|
Postępowanie: unikanie jazdy konnej,
zapewnienie ruchu przez lonżowanie. Zmiana siodła/popręgu,
skontrolowanie poprawności czyszczenia i siodłania. Smarowanie otarć
maścią cynkową 2 razy dziennie, w razie wysięków skonsultować się z
weterynarzem.
|
|
|
• ODWODNIENIE
|
Objawy: Skurcze i sztywność mięśni,
zatwardzenie, zapadnięcie i suchość oczu, mięśniochwat.
|
Przyczyna: Wysiłek, podróż, upał,
biegunka, brak dostępu do wody.
|
Postępowanie: Podać doustnie lub
dożylnie płyn elektrolitowy.
|
|
|
• OPOJE
|
Objawy: obrzęk pochewki ścięgna w
formie opuchlizny przy wierzchołku pęciny, zwykle po obu stronach stawu.
|
Przyczyna: zbyt ciężka praca.
|
Postępowanie: odpoczynek, chłodzenie
wodą lub glinką. Ewentualnie płynem z arniki np. firmy Hipovet.
W
ciężkich
przypadkach
drenowanie.
|
|
|
• OTARCIA
|
Objawy: niewielkie krwawienie.
|
Przyczyna: uraz mechaniczny
|
Postępowanie: oczyścić ranę wodą,
przemyć wodą utlenioną, posmarować maścią na otarcia np. HIPOVET
SilverLine. Opatrunek stosować tylko w przypadku dużego krwawienia.
|
|
|
• PODBICIE
|
Objawy: przekrwienia na podeszwie
kopyta, kulawizna, wrażliwość podeszwy.
|
Przyczyna: ciała obce w kopycie,
uderzenie w biegu o twardy przedmiot, niestaranne czyszczenie czasem
wady kucia.
|
Postępowanie: Zapewnić kilka dni
odpoczynku. Sprawdzić poprawność kucia, opatrunek kopytowy z otrębów. W
cięższych stanach spuszczenie krwi przez drobne, miejscowe zestruganie
podeszwy i następnie pokrycie rany roztworem jodyny i siarczanem
magnezu oraz założenie opatrunku zabezpieczającego przed infekcją.
|
|
|
• PODRAŻNIENIA
SPOWODOWANE
PRZEZ
OWADY
|
Objawy: liczne owady w okolicach
oczu, nozdrzy, odbytu oraz na nogach. Skóra z licznymi bąblami. Koń
niespokojny, często otrząsający się, wierzgający, gryzący skórę i
machający intensywnie ogonem.
|
Przyczyna: podrażnienia spowodowane
ukąszeniami owadów.
|
Postępowanie: stosowanie „firanek”
na kantarach, środków odstraszających owady, siatek w drzwiach i oknach
stajni, częsta wymiana ściółki jako miejsca rozwoju owadów. Także
stosowanie środków owadobójczych, lepów na muchy itp. Posmarowanie
maścią po ukąszeniu owadów firmy Hipovet.
|
|
|
• RANY
CIĘTE
DUŻE
|
Objawy: brzegi rany gładkie, rany na
ogół długie.
|
Przyczyna: uraz mechaniczny
|
Postępowanie: opanować krwotok
zależnie od typu. W przypadku ran
głębokich wezwać weterynarza (szycie max. do 8 godzin).
|
|
|
• RANY
KŁUTE
|
Objawy: rana głęboka o małej
powierzchni
|
Przyczyna: uraz mechaniczny, np.
zagwożdżenie, nagwożdżenie
|
Postępowanie: oczyścić ranę wodą,
usunąć ciała obce, ewentualnie przemyć okolice rany jodyną, dokładnie
wysuszyć (nie dopuszcza się do rozwoju bakterii beztlenowych).
|
|
|
• RANY
SZARPANE
|
Objawy: brzegi rany nieregularne,
rozwarte, duże ubytki tkanek. Na ogół nie bolesne, krwawienie słabe
|
Przyczyna: uraz mechaniczny
|
Postępowanie: oczyścić ranę, usunąć
ciała obce, usunąć sierść i martwą tkankę, przemyć wodą utlenioną,
zastosować antybiotyk w proszku/sprayu. Założyć opatrunek z ligniną,
umocować niezbyt ściśle, kontrolować ew. opuchliznę. Zmiana opatrunku
j.w. co 2 dni, dopuszczalne lekkie objawy gnicia. Po wypełnieniu rany
tkanką pozostawić bez opatrunku. W
przypadku
ran
głębokich
wezwać
weterynarza.
|
|
|
• ROZWARSTWIENIE
KOPYTA
|
Objawy: szczeliny w kopycie,
rozkładająca się tkanka kopyta. Opukiwane kopyto wydaje pusty dźwięk.
|
Przyczyna: ochwat, błędy w korekcji
kształtu kopyta, ciało obce w kopycie.
|
Postępowanie: usunąć b. starannie
martwą lub gnijącą tkankę, stosować przez kilka dni miejscowo roztwór
formaliny (10%). W ciężkich
przypadkach konieczna konsultacja
weterynaryjna (leczenie antybiotykowe, kuracja przeciwtężcowa).
|
|
|
• ZADŁAWIENIE
|
Objawy: zaniepokojenie, ślinotok,
kaszel, wyciąganie głowy, w nozdrzach pokarm lub ślina, nadpobudliwość
szybko przechodząca w otępienie.
|
Przyczyna: ciało obce w przełyku.
|
Postępowanie: natychmiast wezwać
weterynarza, nie podawać wody. Jeśli ciało w przełyku wyczuwalne
przez
skórę, spróbować delikatnie przesunąć
|
|
|
• ZAGWOŻDŻENIE,
NAGWOŻDŻENIE
|
Objawy: początkowo lekka, potem
szybko pogłębiająca się kulawizna, kopyto ciepłe, pęcina obrzękłą, ból
przy dotyku. Pulsowanie tętnic w okolicach kopyta. Czasem wypływ ropy.
|
Przyczyna: złe wbicie podkowiaka
(zagwożdżenie), nastąpienie na ostry przedmiot (koń następuje na
przedmiot).
|
Postępowanie: rozkuć chore kopyto,
oczyścić, okresowo dezynfekować (woda utleniona, jodyna, siarczan
miedzi). Poszerzyć otwór, zapewniając swobodny wypływ płynów
surowiczych lub ropy. Moczyć kopyto (tylko tkankę kopyta, a nie nogę
powyżej !) Kilka razy dziennie w bardzo ciepłej wodzie. Zakładać
opatrunek kopytowy, który zapobiegnie infekcjom. Uwaga: duże
prawdopodobieństwo infekcji, rozwoju bakterii beztlenowych i tężca – b.
Wskazana
konsultacja weterynaryjna!
Konia zwalnia
się z
pracy. Po 24 godzinach
należy zmienić opatrunek. Zazwyczaj po kilku dniach kulawizna ustępuje. |
|
|
• ZAPALENIE
ŚCIĘGIEN
|
Objawy: obrzęk włókien
tkanki ścięgnistej, ciepłota w miejscu wystąpienia stanu zapalnego,
bolesność przy nacisku na miejsce, kulawizna lub skracanie. Objawy
występują tygodniami, z czasem mogą się zmniejszać, jednocześnie
pozostawiając trwałe, twarde zgrubienia w miejscach urazu.
|
Przyczyna: zbyt forsowna praca, nieprawidłowa
lub
zbyt
krótka
rozgrzewka
przed
pracą,
skoki przez przeszkody,
jazda po grząskim, nierównym terenie, przetrenowanie bądź zły stan
kopyt, urazy mechaniczne. Także: wady postawy,
nieprawidłowe kucie, pośrednio także przeciążenie treningiem (skutkuje
brakiem koordynacji w stawianiu nóg i sprzyja urazom).
|
Postępowanie: u koni mamy najczęściej doczynienia z
zapaleniem ścięgien zginaczy palców. Mocno zalecane wezwanie weterynarza,
który
poda
środki
przeciwzapalne
i
zadecyduje
o
potrzebie
zabiegu
(blistrowanie,
rozszczepienie
ścięgna,
a nawet transplantacja)
W chwili zauważenia objawów ważne jest jak najszybsze schłodzenie
ścięgna wodą lub lodem przez ok. pół godziny, odstawienie konia od
pracy, zamknięcie w grubo zaścielonym boksie, ew. unieruchomienie przez
uwiązanie. W dalszej części zalecane podkucie podkową z podwyższonymi
piętkami (odciąża ścięgno).
Leczenie związane jest z całkowitym odstawieniem konia od wszelkiej
pracy nawet przez kilka miesięcy. Dlatego ważne jest unikanie
choroby przez profilaktykę: dokładne chłodzenie ścięgien zimną wodą lub
śniegiem po każdej pracy.
|
|
|
• ZAPALENIE
PŁUC
|
Objawy: brak apetytu, osowiałość,
niechęć do ruchu i kładzenia się. Oddech szybki, płytki, często
cuchnący. Kaszel, wydzielina z nozdrzy, wysoka gorączka. Słyszalne
bulgotanie płynu przy osłuchaniu klatki piersiowej. Stale rozszerzone
nozdrza
|
Przyczyna: infekcja wirusowa lub
bakteryjna, stan zapalny spowodowany ogólnym osłabieniem organizmu,
stresem, zarobaczenie, wdychanie substancji obcych, źle przeprowadzony
zabieg założenia sondy żołądkowej. Chorobie sprzyja złe żywienie,
stłoczenie zwierząt, złe warunki transportu
|
Postępowanie: Śmiertelność do 50%, u
koni wyleczonych częste trwałe uszkodzenia płuc. Konieczna szybka interwencja
weterynaryjna. Wskazane podawanie bardzo dobrej jakościowo,
pożywnej paszy i dużych ilości wody z elektrolitami. Zapewnić ciepło (o
ile nie ma wysokiej gorączki). Koń niezdatny do pracy przez conajmniej
4 tygodnie (możliwe nawroty choroby).
|
|
|
• ZAPOPRĘŻENIE
|
Objawy: występuje obrzęk
w dolnej części brzucha, w miejscu
przylegania popręgu. |
Przyczyna: uszkodzenie
mięśni piersiowych z powodu przemieszczenia ich pod
zaciśniętym popręgiem. Może nastąpić
podczas schylania się konia, który ma już podciągnięty
popręg, lub podczas obracania konia w wąskim stanowisku po dopięciu
popręgu. |
Postępowanie: leczenie polega
na stosowaniu zimnych okładów, w
tym czasie można jeździć na oklep.
|
|
|
• ZATRUCIE
POKARMOWE
|
Objawy: brak apetytu, osowiałość,
biegunka, odwodnienie, utrata wagi, problemy z oddychaniem, napięcie
mięsni, słanianie się, konwulsje, paraliż, śpiączka
|
Przyczyna: spożycie substancji
trujących
|
Postępowanie: Natychmiast wezwać weterynarza.
Jeśli brak biegunki – podać doustnie 5l oleju mineralnego. Konia
umieścić w zacienionym, grubo zaścielonym boksie, zapewnić spokój.
Zapobiec odwodnieniu przez podanie wody z elektrolitami. Koniowi w
szoku zapewnić normalną temperaturę ciała (derka). Sprawdzić paszę,
wodę i pastwisko pod kątem wystąpienia szkodliwych substancji i
trujących roślin.
|
|
|
|